Muziek en dementie zijn een bijzondere en ook bijzonder goede combinatie, muziek zit diep in de hersenen en is daardoor één van de laatste functies die bewaard blijft. Om deze reden kan het luisteren ernaar herinneringen, verhalen en emoties losmaken, het heeft dus een positieve uitwerking op het brein. Omdat de hersenfuncties langzaam achteruitgaan, kan het steeds moeilijker worden voor een persoon met dementie om een radio te bedienen en dat is zonde! Gelukkig zijn er dementievriendelijke radio’s op de markt, die kunnen uitkomst bieden.
• Kies voor muziek die in het leven van de persoon betekenisvol is of was. Deze muziek zorgt voor veiligheid en herkenbaarheid. Maak hier een playlist van. Het kan ook heel goed werken om een muzikale levenslijn aan te leggen, door te zoeken naar de muziek uit verschillende periodes van iemands leven.
• Bepaal wat het doel van de muziek is. Heb je het gevoel dat de persoon met dementie rust nodig heeft, of juist activering of afleiding? Pas de zender of afspeellijst daar dan op aan.
• Observeer wat er gebeurt. De muziekbehoefte kan variëren over de dag. Houd hier rekening mee wanneer je een afspeellijst programmeert.
Er is veel onderzoek gedaan naar wat muziek doet bij mensen met dementie. Iemand die al veel andere dingen vergeten is, kan vaak nog wel meezingen met liedjes van vroeger of melodieën herkennen. Dat komt doordat door muziek het werkgeheugen geactiveerd wordt. In dat deel van het geheugen kan informatie voor korte of langere tijd worden vastgehouden, het speelt een belangrijke rol in het volgen of voeren van gesprekken. Activatie kan dus tot verrassende resultaten leiden.
Wat muziek ook nog doet is signalen sturen naar de frontale lob van het brein, deze bevat heel belangrijke functies en is aangedaan bij mensen met dementie. Het luisteren naar (de juiste) muziek kan dus in zekere zin gezien worden als braintraining.
Bij Hulpmiddelen Voor Ouderen zijn verschillende dementievriendelijke radio’s te koop. Neem een kijkje in de fysieke winkel in Deurne (NB) of bezoek de webshop.
Maatwerk met een dementievriendelijke radio
Een dementievriendelijke radio is zo ontworpen dat ie simpel te bedienen is, het is een moderne radio in een eenvoudig jasje. Hij is bedoeld voor mensen met dementie maar biedt natuurlijk ook uitkomst voor ouderen die moeite hebben de technologische ontwikkelingen bij te houden. De dementievriendelijke radio is perfect om mensen voor wie dat een probleem geworden is weer naar eigen behoefte te laten genieten van muziek. Als mantelzorger of familielid kan je vanaf de zijlijn meedoen, het is namelijk bij de meeste exemplaren mogelijk om muziek en/of instellingen te programmeren via de computer. Dat stukje maatwerk is erg fijn en belangrijk omdat de kracht van muziek in herkenbaarheid zit.De mogelijkheden van een dementievriendelijke radio
Een mooi voorbeeld van wat er allemaal mogelijk is met een dementievriendelijke radio is de BBrain met DAB. Bij deze radio kan zelfs het bedieningspaneel worden aangepast aan het niveau van de gebruiker. Door de verschillende knoppen weg te draaien zijn de functies te reduceren tot alleen nog aan en uit. Zaken als volume, zender en dergelijke zijn dan allemaal voorgeprogrammeerd. Behalve via DAB+ en FM kan deze radio ook muziek afspelen van een USB stick, dat biedt dus de mogelijkheid om een volledig gepersonaliseerde afspeellijst te maken.
Tips voor het gebruik van een dementievriendelijke radio
Omdat het mogelijk is om veel vooraf in te stellen of programmeren bij een dementievriendelijke radio is het wel handig om wat aandachtspunten in acht te nemen.• Kies voor muziek die in het leven van de persoon betekenisvol is of was. Deze muziek zorgt voor veiligheid en herkenbaarheid. Maak hier een playlist van. Het kan ook heel goed werken om een muzikale levenslijn aan te leggen, door te zoeken naar de muziek uit verschillende periodes van iemands leven.
• Bepaal wat het doel van de muziek is. Heb je het gevoel dat de persoon met dementie rust nodig heeft, of juist activering of afleiding? Pas de zender of afspeellijst daar dan op aan.
• Observeer wat er gebeurt. De muziekbehoefte kan variëren over de dag. Houd hier rekening mee wanneer je een afspeellijst programmeert.
Waarom is muziek zo goed voor iemand met dementie?
Bepaalde delen van het brein blijven intact bij mensen met dementie. Onder andere zijn dit de hersengebieden die actief worden bij het horen van muziek. Vooral de psychische gezondheid kan er een oppepper door krijgen. Een groot deel van de mensen met dementie heeft klachten als angst of depressie. Muziek blijkt een krachtig middel om de emotionele toestand te verbeteren. Klanken en melodieën kunnen bijvoorbeeld zorgen voor minder stressgevoelens, en meer betrokkenheid bij de wereld door het ophalen van herinneringen. Muziek kan dus de algemene kwaliteit van leven verhogen!
Er is veel onderzoek gedaan naar wat muziek doet bij mensen met dementie. Iemand die al veel andere dingen vergeten is, kan vaak nog wel meezingen met liedjes van vroeger of melodieën herkennen. Dat komt doordat door muziek het werkgeheugen geactiveerd wordt. In dat deel van het geheugen kan informatie voor korte of langere tijd worden vastgehouden, het speelt een belangrijke rol in het volgen of voeren van gesprekken. Activatie kan dus tot verrassende resultaten leiden.
Wat muziek ook nog doet is signalen sturen naar de frontale lob van het brein, deze bevat heel belangrijke functies en is aangedaan bij mensen met dementie. Het luisteren naar (de juiste) muziek kan dus in zekere zin gezien worden als braintraining.
Conclusie
Een dementievriendelijke radio kan op diverse manieren zorgen voor een betere kwaliteit van leven van iemand met dementie. Enerzijds biedt deze de mogelijkheid een stukje zelfredzaamheid en regie te behouden, anderzijds kan muziek het brein stimuleren op de juiste gebieden. Het kan het tempo van achteruitgang dus positief beïnvloeden, wanneer iemand met dementie naar muziek luistert.Bij Hulpmiddelen Voor Ouderen zijn verschillende dementievriendelijke radio’s te koop. Neem een kijkje in de fysieke winkel in Deurne (NB) of bezoek de webshop.
