Dementie dient zich meestal niet ineens aan, vaak is er al langere tijd sprake van een vermoeden. De ziekte wordt in de regel zichtbaar in de vorm van subtiele terugkerende problemen die vooral opvallen bij de partner of bijvoorbeeld de kinderen. Denk hierbij aan steken laten vallen qua geheugen of kleine veranderingen in het karakter. Het is uitdagend om met dementie om te gaan, zowel voor degene die het heeft als voor de omgeving. Bij Hulpmiddelen voor Ouderen snappen we dit, daarom vertellen we graag meer over hulpmiddelen die het leven met dementie kunnen vergemakkelijken.
Zelfstandigheid bij dementie
Als iemand door dementie moeite heeft met het zelfstandig uitvoeren van een bepaalde activiteit, dan kan dit enorm verbeteren door gebruik te maken van de juiste hulpmiddelen. Denk hierbij aan ondersteunende items bij het bereiden van eten, artikelen voor persoonlijke verzorging of hulpjes bij het schoonmaken, maar ook aan geheugensteuntjes bij het organiseren van het leven.
Bij mensen met dementie wordt informatie in de hersenen niet meer goed verwerkt, beetje bij beetje wordt het steeds lastiger om taken te overzien en van a tot z uit te voeren. Het is onmogelijk en zeker niet de beste weg om alles uit handen te nemen, dat doet iets met het gevoel van eigenwaarde.
Wat wel heel belangrijk is, is om vanaf de zijlijn steeds kritisch te blijven kijken naar de veiligheid en gebruiksvriendelijkheid van de woning. Zijn er drempels of stekkers die uitnodigen tot struikelen? Staat de kamer heel vol waardoor het overzicht ontbreekt? Hoe zit het met scherpe hoeken of randen? Gaat het strijken nog veilig? En hoe zit het met koken?
Overzicht bij dementie
Vaak kunnen simpele aanpassingen al een groot verschil maken. Let er wel op dat u deze niet te snel doorvoert, een vertrouwde omgeving is bij uitstek in het geval van dementie belangrijk. Het huis moet een thuis blijven.
Overzicht dus. Maar hoe dan? Met deze tips bent u al op de goede weg:
- Kies voor open kasten of kasten met grote deuren. Hoe meer deurtjes en laatjes, hoe verwarrender.
- Plak foto’s of pictogrammen op de deuren of verpakkingen. Dit kan helpen bij het vinden van spullen of snappen waar een ruimte voor is.
- Maak gebruik van doorzichtige bewaardozen, potten of blikken met een kijkvenster.
- Zet de favoriete bank of stoel van de persoon met dementie zo neer dat ze de ruimte goed te overzien is.
- Hang een klok met duidelijk leesbare cijfers in het zicht. Is het lezen van een normale klok te lastig geworden, overweeg dan een klok met ochtend- middag- en avondaanduiding.
- Zorg voor kleurcontrasten, dit helpt bij het onderscheiden van dingen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een donkere deurklink in een lichte deur, een kleurkader om een lampenknop, een zwarte toiletbril op een witte wc of servies in een knalkleur.
Hulpmiddelen bij dementie
In aanvulling op bovenstaande tips zijn er natuurlijk ook legio hulpmiddelen die iemand met dementie kunnen ondersteunen. Want hoe je ook je best doet om de omgeving van je naaste zo veilig mogelijk te maken, er kan niet altijd iemand in de buurt zijn. Gelukkig zijn er verschillende technologische hulpmiddelen en systemen waarmee je op afstand toezicht kunt houden op de markt.
Leefstijlmonitoring
Leefstijlmonitoring werkt met sensoren in huis die bewegingen registreren. Zo kan je via een app op afstand zien of er bijzondere veranderingen in het dagelijkse leefpatroon zijn. Als het nodig is, waarschuwt het systeem. Bijvoorbeeld als je naaste valt of opvallend vaak naar het toilet gaat.
Medicijndispensers
Door de dementie is het heel erg lastig om eraan te denken medicijnen in te nemen, maar als dat niet goed gaat is het leed soms niet te overzien. Een medicijndispenser of medicijnagenda kan dan een oplossing zijn.
Een andere optie is om de medicatie via de apotheek aangeleverd te krijgen in een baxterrol. Dat is een rol met medicijnzakjes die op volgorde van innamemoment aan elkaar vastzitten. Enerzijds is dit gemakkelijk voor de persoon met dementie, anderzijds biedt het anderen de mogelijkheid om te controleren of de medicatie goed is ingenomen. Op elk zakje staan dag, datum en tijdstip van innemen. Ook staat erop welk medicijn er in zit en hoe dit eruitziet (de kleur en de vorm). Voor deze baxterrollen zijn eventueel aanvullende systemen verkrijgbaar. Die geven op het tijdstip van innemen een geluidssignaal. Met een druk op de knop wordt dan het goede medicijnzakje afgegeven.
Gps voor een veilig gevoel
Natuurlijk wil niemand aan huis gekluisterd zitten, ook iemand met dementie niet. Als mantelzorger kan het erg stressvol zijn om nooit het huis te kunnen verlaten zonder bang te hoeven zijn dat de persoon met dementie gaat dwalen. Is dit van toepassing? Een gps- of lokalisatiesysteem biedt de mogelijkheid om op afstand te volgen waar de persoon met dementie is. De meeste versies zijn bovendien uitgerust met de mogelijkheid om op afstand een noodoproep te doen.
Maak het je naaste gemakkelijk
Er zijn steeds meer apparaten en gebruiksvoorwerpen op de markt om het leven van iemand met dementie gemakkelijker te maken. Gebruiksvriendelijke telefoons en afstandsbedieningenbijvoorbeeld, of een kalenderklok die speciaal ontworpen is om tijd, (moment van de) dag en jaar extra duidelijk te laten zien. Ook voor het uitvoeren van huishoudelijke klusjes, eten, drinken en persoonlijke verzorging zijn talloze handige hulpmiddelen te koop. Denk aan panhouders, anti-slipkommen, hulpmiddelen voor het bijhouden van de nagels, drempelhulpen en bed opmaak hulpen.
Ingrijpende aanpassingen
Soms red je het niet meer met kleine aanpassingen zoals we tot dusver besproken hebben. In dat geval kan het nodig zijn te verbouwen om de persoon met dementie zo lang mogelijk thuis te kunnen verzorgen. Denk hierbij aan het verbreden van deurposten (wanneer er gebruik gemaakt moet worden van een rolstoel), of bijvoorbeeld een traplift. Als je naaste door deze aanpassingen langer thuis kan wonen, dan kan het zijn dat er een vergoeding wordt toegekend. Meer hierover staat in het artikel Regelingen voor aanpassen thuissituatie.
Al met al is er een heleboel mogelijk om het leven van iemand met dementie zo lang mogelijk zo aangenaam mogelijk te houden. Voor een breed scala aan hulpmiddelen kan je terecht bij Hulpmiddelen voor Ouderen.
